این روزهای همه از برتری حافظههای SSD به نسبت هارد دیسکهای
قدیمی صحبت میکنند. وزن کم، سرعت بسیار بالا و مصرف کم برق را میتوان از
مزایای این حافظههای جدید دانست. بنا دلایلی که ذکر شد روزبهروز تعداد
مشتاقان این حافظههای جدید بیشتر میشود، اما در یازدهمین کنفرانس Usenix
مطرح شد که مدلهای مختلف حافظههای SSD در هنگام قطع شدن برق با مشکل
مواجه میشوند.
به گزارش سافت گذر به نقل ازفارنت؛ شرکت معروف Crucial که تولیدکننده
حافظههای SSD است برای بازیابی (ریکاوری) اطلاعات این حافظهها دستورالعمل
گیجکنندهای ارائه کرده است. این شرکت برای آن دسته از دارندگان این
حافظهها که بهصورت ناگهانی اطلاعات آنها از بین رفته است پیشنهاد
میکنند تا کابل اتصال ساتا را قطع کرده و ۴۰ تا ۶۰ دقیقه صبر کنند. (دقت
شود که کابل برق در این مدت وصل باشد) همچنین به دارندگان لپتاپ توصیه
میشود که در این حین لپتاپ خود را در صفحه BIOS نگهدارند (توضیحی داده
نشده است که کاربران دسکتاپ نیز به صفحه BIOS بروند یا خیر)، احتمالاً این
دستورالعمل شمارا نیز سردرگم کرده است!
محققین دانشگاه اوهایو ۱۵ مدل مختلف حافظه
SSD را که توسط ۵ شرکت متفاوت تولیدشده بود به همراه تعدادی هارد معمولی
را در معرض آزمایشهای مختلفی برای امتحان مقاومت آنها در مقابل قطعی برق
قرار دادند. اسامی شرکتهای تولیدکننده در این آزمایش ذکر نشده است اما
حافظههای مورد آزمایش قرار گرفته از نوع MLC و SLC بودهاند. بعضی از
مدلهای استفاده شده در آزمایش اختصاصاً برای کاهش صدمات ناشی از قطع برق
طراحی شده بودند.
نتایج این آزمایش جالب توجه بود. شش نقص کلی در حافظههای مورد آزمایش قرار گرفته وجود داشت:
اشکالات نوشتاری: اطلاعات بهصورت تصادفی بر روی بیتهای حافظه نوشته شده بودند.
ثبت اطلاعات پراکنده: اطلاعات بهصورت نادرست و در مکانهای اشتباه ثبت شده بودند.
ثبت ناقص اطلاعات: به دلیل قطع ناگهانی برق، حجم اطلاعات ثبت شده کمتر از میزان واقعی آنها بود.
خرابی اطلاعاتی که اطلاعات دیگر را تشریح میکنند یا ابرداده ها (Metadata): اطلاعات ساکن در لایه FTL میان حافظه SSD و سیستمعامل خراب شده بودند.
سوختن حافظه: در اثر قطعی برق حافظه SSD بهطورکلی سوخته بود.
عدم ترتیب بندی اطلاعات (تسلسل): اطلاعات به ترتیبی که باید نوشته شوند، ثبت نشده بودند.
و یک مورد جالب توجه: از
۱۵ حافظه مورد آزمایش قرار گرفته که ده مدل مختلف را تشکیل میداند و توسط
۵ سازنده متفاوت تولیدشده بودند، تنها یک مدل که توسط یک سازنده مشخص
ساخته شده بود هیچ مشکلی در هنگام قطع برق نداشت. در این آزمایش همانطور
که ذکر شد، یک حافظه SSD بهطور کامل سوخت و یکسوم از این حافظهها به
دلیل خرابی ترتیب بندی اطلاعات آنها کاملاً غیرقابل استفاده شدند. سایر
حافظههای SSD نیز در معرض خطر از دست دادن اطلاعات در هنگام قطع برق
هستند، حتی مدل پیشرفتهای که به تکنولوژیSLC NAND مجهز است نیز از این
قائده مستثنی نیست. گروه تحقیقاتی که این آزمایش را ترتیب داده بود مدعی
است که هیچکدام از حافظههای مورد آزمایش قرار گرفته در شرایط قطعی برق
عملکرد مناسبی را که انتظار میرود ندارند. درحالیکه تمامی حافظههای SSD
استفاده شده در این آزمایش به فنّاوری ECC RAM (در حافظههایی که قابلیت
ECC دارند، معمولاً یک چیپ اضافه تعبیه شده است که مسئول کشف و تصحیح
خطاهای به وجود آمده در تبادل اطلاعات است. حافظههای دارای ECC غالباً
دارای قیمت بیشتر و سرعت کمتری نسبت به مدل مشابه بدون قابلیت ECC هستند.)
مجهز بودهاند باز هم در هنگام ثبت اطلاعات با مشکل روبرو شدند. اگرچه یکی
از دو هارد دیسکی که در آزمایش محققین مورد آزمایش قرار گرفت نیز با مشکل
روبرو شد، اما باز هم باید در نظر داشته که این هاردها قیمت بسیار کمتری
دارند و در مقابل قطعی برق نیز مشکلاتی را که حافظههای SSD از خود نشان
داده بودند را ندارند.
باید گفت که نتیجه آزمایش انجام شده
واقعاً جالب توجه است. میتوان از آزمایش فوق نتیجه گرفت که حافظههای SSD
هنوز بهاندازه کافی قابلاعتماد نیستند و نمیتوان آنها را جایگزین
مناسبی برای هاردهای معمولی دانست. گزارشها مبنی بر از بین رفتن اطلاعات
حافظههای SSD زیاد است و تنها به مدل Crucial M4 محدود نمیشود.
البته نکاتی برای محافظت بیشتر این
حافظهها توصیه شده است. در هنگام استفاده از این حافظهها اطمینان خاطر
حاصل نمایید که دچار قطعی برق نخواهید شد، برای مثال از UPS استفاده کنید.
کاربران لپتاپ هم که نگرانی کمتری دارند چرا که با قطع برق سیستم آنها
خاموش نشده و از باتری استفاده میکند. سازندگان حافظههای SSD تمایلی به
صحبت در خصوص این مشکلات مطرحشده ندارند.
بهغیراز مواردی که توصیه شد تاکنون
راهحل دیگری برای رفع این مشکل عنوان نشده است. با توجه به معماری
حافظههای SSD که بر روی عملکرد بالا با استفاده از حافظه فرار (volatile
RAM) تأکید دارد، احتمال رفع مشکل از بین رفتن اطلاعات در حین قطعی برق،
ضعیف به نظر میرسد. بنابراین به دارندگان حافظههای SSD توصیه میشود تا
در هنگام استفاده نکات امنیتی را رعایت کنند. همانطور که گفته شد راهی
برای برطرف کردن این مشکل وجود ندارد و از طرف دیگر میتوان گفت که SSD در
بازار نیست که بهطور قطع از این مشکل در امان باشد و حتی استفاده از
روشهای ذخیرهسازی SLC ( در چیپهای SLC، هر مدار ذخیرهسازی داخلِ چیپ،
تنها یک بیت از اطلاعات را ذخیره میکند) و ابر خازنها نیز نتوانستهاند
این مشکل را حل کند.